به نقل از «قدس آنلاین»

احتمال انفجار خط انتقال گاز سراسری به‌دلیل حرکت گسل زاگرس

تاریخ انتشار: ۲۵ بهمن ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۷۵۰۱۴۳

به گزارش قدس آنلاین، علی‌بیت‌الهی، رئیس بخش زلزله شناسی، مهندسی و خطرپذیری مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی در شبکه‌های اجتماعی نوشت:

حوالی ساعت ۱ بامداد روز ۲۵ بهمن ماه ۱۴۰۲ گسیختگی لوله اصلی گاز در محدوده گردنه حلوایی در مسیر بروجن-لردگان موجب خروج ناگهانی گاز، انفجار و آتش سوزی آن شد. این اتفاق از فواصل دور قابل رویت و موجب وحشت ساکنین اطراف شد و علت حادثه در دست بررسی است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

این نوشتار با هدف ارائه یکی از دلایل احتمالی بروز سانحه تدوین شده که شاید مورد توجه مسئولین محلی قرار گرفته و مفید باشد؛

موقعیت سانحه در مسیر بروجن به لردگان و نرسیده به سه راهی بلداجی گزارش شده است. سه راهی بلداجی در ۱۲ کیلومتری خروجی شهر بروجن(میدان جهاد) به سمت جنوب غرب( به سمت لردگان) قرار گرفته است. مقطع ارتفاعی مسیر از میدان جهاد بروجن تا سه راهی بلداجی در شکل ارائه شده و در گوشه چپ بالائی نیز مسیر بروجن – لردگان نمایش داده شده که در آن سه راهی بلداجی و موقعیت بلداجی نیز قابل مشاهده است.

بنا به گفته مسئولان شهرستان بروجن، گاز شهرستان های بروجن، گندمان و فرادنبه قطع شده بود که با تلاش کارشناسان شرکت گاز مجددا وصل گردیده است. البته در چنین مواقعی(قطع سراسر گاز و وصل مجدد آن) ضرورت تا اقدامات ایمنی از طرف مردم با توجه به راهنمائی های شرکت گاز مورد توجه قرار گیرد.

دلایل محتمل گسیختگی لوله گاز و آتش سوزی ناشی از آن

دلایل محتمل زیر در صورت طبیعی بودن حادثه متصور است که ضرورت دارد در مشاهدات میدانی مورد توجه قرار گیرد:

-حرکات دامنه‌ای

با توجه به شیب تند مسیر در نزدیکی گردنه حلوایی( شیب تا ۱۰ درصد نیز می رسد) یکی از دلایل گسیختگی لوله اصلی گاز می‌تواند حرکات دامنه‌ای در این ناحیه باشد که احتمالا با بارندگی‌های اخیر تشدید شده است. احتمالا وقوع زمین لغزش و نیز رخداد سنگ افت‌ها می‌تواند از دلایل گسیختگی لوله اصلی گاز باشد.

- جنبایی گسل اصلی جوان زاگرس

گسل اصلی و رورانده زاگرس یکی از طویل‌ترین و جنباترین گسل‌های ایالت لرزه زمین ساختی زاگرس و محدوده سرزمینی کشور ایران است. برهم‌نهی محدوده سانحه به موقعیت عبوری گسل اصلی جوان زاگرس(شکل ۳) نشان می دهد به احتمال زیاد محدوده حادثه( گردنه حلوایی) در بخش فرا دیواره‌ای این گسله قرار گرفته و این  احتمال تقویت می شود که جنبایی و بالاآمدگی تدریجی گسل نیز یکی از دلایل بروز تنش در لوله گاز اصلی و وقوع حادثه آتش سوزی بوده است.

-رخداد زلزله‌ها

بررسی داده‌های مرکز لرزه نگاری موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران نشان می دهد محدوده به مرکزیت محل سانحه لوله گاز اصلی ۶۵، لرزه خیز بالایی دارد. از سال ۲۰۰۶ میلای تا کنون طی ۱۸ سال در گستره‌ای به شعاع ۱۰۰ کیلومتری اطراف، حدود ۶۲۱ زلزله با بزرگی ۲.۵ و بالاتر رخ داده است.

بررسی رخدادهای لرزه‌ای سه روز اخیر نشان می‌دهد طی روز ۲۳ بهمن ۱۴۰۲ در شمال غربی بلداجی زلزله‌ای با بزرگی ۲.۸ و به‌فاصله ۱۶ کیلومتری محل سانحه لوله گاز رخ داده که این حادثه با توجه به بزرگی آن نمی‌تواند تاثیری در گسیختگی لوله گاز داشته باشد. اما بی گمان رخداد زلزله‌های متعدد و مستمر و وجود ارتعاشات ناشی از رخداد آنها، می تواند خط لوله گاز را در کل در معرض ارتعاش و ناپایداری قرار دهد.

- فرونشست زمین

با توجه به کوهستانی بودن مسیر و عدم امکان بروز پدیده فرونشست زمین در چنین نواحی، تاثیر فرونشست زمین در رخداد سانحه لوله اصلی گاز ۶۵ منتفی است.

پیشنهادات

با بررسی فرسودگی لوله اصلی گاز ۶۵ و اتصالات آن و بررسی سایر عوامل غیر طبیعی دیگر، در صورت احتمال تاثیر عوامل طبیعی پیشنهاد می‌شود دو مورد اولویت‌دار ناپایداری دامنه (وقوع زمین لغزش، سنگ افت و ...) و جنبایی گسل اصلی جوان زاگرس به‌دقت مورد بررسی قرار گیرد.

منبع: خبرگزاری تسنیم

منبع: قدس آنلاین

کلیدواژه: زلزله انفجار خط انتقال گاز سه راهی بلداجی لوله اصلی گاز لوله گاز گسل اصلی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.qudsonline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «قدس آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۷۵۰۱۴۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

انتقال ۱۳۷ میلیارد لیتر نفت و فرآورده در ۱۴۰۲/ طول خطوط لوله انتقال نفت ایران ۱۰۰۰ کیلومتر افزایش می‌یابد

مدیرعامل شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت ایران از انتقال ۱۳۷ میلیارد لیتر نفت و فرآورده در سال ۱۴۰۲ خبر داد و گفت: از این حجم ۷۱ میلیارد لیتر نفت خام و ۶۶ میلیارد لیتر مربوط به فرآورده‌های نفتی بوده است.

به گزارش خبرنگار شانا،‌ ارسلان رحیمی بعدازظهر امروز (چهارشنبه، ۱۲ اردیبهشت) در نشستی با نمایندگان رسانه‌های خبری، اعلام کرد: در سال ۱۴۰۱، ۱۳۲ میلیارد لیتر نفت و فرآورده در کشور منتقل شده است که این مقدار با رشد ۳.۷ درصدی در سال ۱۴۰۲ به ۱۳۷ میلیارد لیتر رسید.

وی همچنین از انتقال بیش از ۳ میلیارد و ۸۵۰ میلیون لیتر فرآورده به نیروگاه‌های کشور در سال ۱۴۰۲ خبر داد و افزود: پارسال به ۱۹ نیروگاه کشور سوخت مایع تحویل شده است که امیدواریم با اتصال نیروگاه‌های جدید ازجمله علی‌آباد، این تعداد افزایش یابد.

مدیرعامل شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت ایران تأکید کرد: با تزریق روان‌کننده در خط لوله انتقال نفت و فرآورده‌های نفتی طی سال ۱۴۰۲، حجم انتقال افزایش یافته است که درنتیجه نیاز به استفاده از روان‌کننده با بهره‌برداری از خطوط لوله جدید کاهش خواهد یافت.

افزایش نزدیک به ۱۰۰۰ کیلومتری طول خطوط لوله انتقال نفت و فرآورده

رحیمی تصریح کرد: با بهره‌برداری از چهار خط لوله جدید انتقال شامل خط انتقال ۴۴۹ کیلومتری بندرعباس - سیرجان - رفسنجان، ۱۲۵ کیلومتری نظامیه به اهواز، ۹۹ کیلومتری یزد - نائین و ۲۲۰ کیلومتری تبریز - خوی - ارومیه در سال ۱۴۰۳ نزدیک به یک هزار کیلومتر به طول خطوط لوله انتقال نفت و فرآورده کشور افزوده خواهد شد. هم‌اکنون حدود ۱۴ هزار کیلومتر خطوط لوله انتقال نفت و فرآورده‌های نفتی در کشور وجود دارد که این متراژ با اضافه‌شدن خطوط جدید به ۱۵ هزار کیلومتر خواهد رسید.

صرفه‌جویی یک میلیارد دلاری با انتقال مواد نفتی با خطوط لوله

وی با مقایسه هزینه انتقال نفت خام و فرآورده با خط لوله نسبت به جابه‌جایی با نفتکش‌های جاده‌پیما گفت: برای انتقال ۱۳۷ میلیارد لیتر مواد نفتی در سال ۱۴۰۲ به ۵.۵ میلیون سفر نفتکش با میانگین طی مسافت هزار و ۲۰۰ کیلومتر رفت و برگشت نیاز داریم.

مدیرعامل شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت ایران ادامه داد: برای این حجم از تردد نفتکش‌های جاده‌پیما درمجموع به ۲ میلیارد و ۵۰۰ میلیون لیتر گازوئیل نیاز است که در صورت انتقال با خطوط لوله، با احتساب مصرف حدود ۸۰۰ میلیون لیتر از رقم یادشده به‌منظور انجام عملیات انتقال، بیش از یک میلیارد و ۷۰۰ میلیون لیتر سوخت (معادل بیش از یک میلیارد دلار) صرفه‌جویی می‌شود. جلوگیری‌ از مخاطره‌های زیست‌محیطی و آسیب‌های جانی از دیگر مزایای استفاده از خطوط لوله انتقال به‌جای نفتکش‌هاست.

روند کاهشی حجم سرقت از خطوط لوله انتقال نفت و فرآورده‌های نفتی

رحیمی درباره سرقت از خطوط لوله در سال ۱۴۰۲ گفت: آسیب‌های وارده ناشی از سرقت در خطوط لوله انتقال به جان افراد و محیط‌زیست بسیار زیاد است که تلاش می‌کنیم این موارد را با استفاده از فناوری و ماشین مهار کنیم.

وی افزود: موارد سرقتی گزارش‌شده در سال ۱۴۰۲ از ۴۷ به ۴۱ رسید که در ۳۵ مورد از این سرقت‌ها برداشت رخ داده است؛ حجم برداشت نفت و فرآورده‌های نفتی از خطوط بسیار جزئی بوده و رو به کاهش است، درعین‌حال تلاش می‌کنیم با استفاده از تجهیزات روزآمد این موارد را به صفر برسانیم.

مدیرعامل شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت ایران همچنین از واگذاری عملیات بهره‌برداری خط لوله گوره - جاسک به شرکت ملی نفت ایران خبر داد و گفت: هدف اولیه این خط لوله صادرات است که در حوزه کاری ما نیست و همکاران ما به‌عنوان پایشگر در این پروژه حضور داشتند؛ همچنین این پروژه یک خط لوله انشعابی برای تأمین خوراک نفت خام پالایشگاه بندرعباس خواهد داشت.

رحیمی همچنین در پاسخ به پرسشی درباره وضع پایش خطوط لوله انتقال نفت و فرآورده کشور بیان کرد: پایش انواع مختلفی دارد که ما از ساده‌ترین آن یعنی پایش به همت نیروهای خط‌بان استفاده و تلاش می‌کنیم برای به‌روزشدن این عملیات از پهپاد (هواپیماهای بدون سرنشین) و فیبرنوری به‌ویژه در مناطق شهری استفاده کنیم.

وی همچنین درباره شمار حوادث انتقال نفت و فرآورده‌های نفتی با خط لوله و زمینی گفت: هزینه انتقال با نفتکش‌های جاده‌پیما در مقایسه با خط لوله ۹.۵ تا ۱۰ برابر است و افزون بر آن کاهش حوادث می‌تواند از صدمه به منابع مالی و تجهیزات نیز جلوگیری کند، چنانچه خودمان را ملزم بدانیم که اصول ایمنی را در همه سطوح رعایت کنیم، حوادث به مقدار قابل ملاحظه‌ای کاهش خواهد یافت.

مدیرعامل شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت ایران درباره حوادث خطوط لوله انتقال نفت تصریح کرد: تجهیزات ما به‌روز است و خوشبختانه شمار حوادث اندک است، اما بلایای طبیعی نیز وجود دارد که در برخی موارد منجر به آسیب به خطوط می‌شود.

اجرای صفر تا صد پروژه‌های خطوط لوله با توان متخصصان داخلی

رحیمی درباره توانمندی داخلی در اجرای پروژه‌های خطوط لوله انتقال بیان کرد: با وجود همه مسائل و فشارهای ناشی از تحریم، همکاران ما با روحیه جهادی کار می‌کنند و اجرای پروژه‌ها از طراحی تا تجهیزات بین‌راهی به‌گونه‌ای است که از ابتدا تا مقصد هیچ‌گونه وابستگی نداریم و مطابق استانداردهای روزآمد جهان است.

وی در پاسخ به پرسشی درباره انتقال خوراک پتروشیمی‌ها با استفاده از تأسیسات شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت گفت: اولویت ما انتقال نفت خام و فرآورده‌های نفتی است، اما با بعضی پتروشیمی‌ها ازجمله شرکت پتروشیمی تبریز قراردادهایی داریم که ما را ملزم به تأمین خوراک آن‌ها می‌کند.

مدیرعامل شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت ایران با اشاره به اینکه تأمین سوخت هوایی بعضی فرودگاه‌ها هم با سه خط لوله انجام می‌شود، افزود: برنامه احداث خطوط لوله جدید «پارس» و «تابش» هم به همت شرکت ملی مهندسی و ساختمان نفت در مرحله طراحی است.

رحیمی گفت: پروژه‌های مهمی ازجمله استفاده از تأسیسات میترینگ را در دستور کار داریم که در صورت تأمین منابع مالی موردنیاز اجرایی خواهد شد.

رحیمی افزود: خطوط لوله انتقال در حال استفاده قدیمی هستند و میانگین سن خطوط انتقال نفت به ۳۳ سال و فرآورده‌های نفتی به ۳۷ سال می‌رسد، اما با توجه به نگهداری مأثر، شرایطی پذیرفتنی برای بهره‌برداری بهینه از آن‌ها وجود دارد.

به‌کارگیری هوش مصنوعی برای پایش خطوط لوله انتقال نفت

علیرضا رضایی برمی، رئیس پژوهش و فناوری شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت هم در این نشست با اشاره به‌کارگیری هوش مصنوعی در پایش خطوط لوله از یک سال گذشته گفت: پروژه پایش فیزیکی خطوط لوله با استفاده از هوش مصنوعی در حال پیگیری است و کارگروه هوش مصنوعی در این شرکت تشکیل شده است؛ در این حوزه در مرز دانش قرار داریم و اولویت اصلی ما پایداری خطوط است که باید با دقت و حساسیت دنبال شود.

تأمین ۹۸درصدی کالاهای خطوط لوله از سازندگان ایرانی

ابوالقاسم زمانی، مدیر کالای شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت ایران، درباره همکاری با شرکت‌های دانش‌بنیان بیان کرد: استفاده از توان داخلی به‌گونه‌ای است که در داخل شرکت تعمیرات انجام می‌شود؛ برای استفاده از توانمندی دانش‌بنیان‌ها نیز براساس اولویت، سه تفاهم‌نامه همکاری با آن‌ها امضا شده است.

وی افزود: به همکاری با سازندگان بخش خصوصی اعتقاد داریم و امکانات و توان داخلی در اولویت قرار دارد؛ فقط در شماری از تجهیزات به‌دلیل صرفه اقتصادی از تجهیزات خارجی استفاده می‌شود.

مدیرکالای شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت تأکید کرد: در خطوط لوله هیچ کالایی وجود ندارد که قابلیت ساخت داخل نداشته باشد و بیش از ۹۸درصد کالاهای موردنیاز این شرکت پارسال از طریق سازندگان ایرانی تأمین شده است.